kaz gölü ne demek?

Kaz Gölü, Tokat ilinde, Zile-Pazar yolu üzerinde Üzümören beldesi yakınlarındaki tektonik göldür. Turhal'da Pazar ilçe sınırına yakın, Kazova'da yer alır.

Genel özellikleri

Kaz Gölü'nün rakımı, 540 m, derinliği 1-1,5 m, alanı 180 ha, güney-kuzey uzunluğu 3 km, genişliği 900 m'dir. Göl yeraltı kaynakları¹ ve Çayköy ile Bahçebaşı dereleri ile beslenir².

Göl 1950'den sonra kurutulmaya çalışılmaktadır. Yüzölçümü 1987'de 2.960.000 m² iken 2010 ölçümlerinde 1.650.000 km²'ye düşmüştür. Gölün çekildiği alanlarda tarım yapılmaktadır³. Gölün yaklaşık 2 km kuzeyinden Yeşilırmak geçer.

Canlı hayatı

Gölde ekonomik değere sahip sazan balığı bulunurken, göl çevresi sazlarla kaplıdır⁴. Kaz Gölü, yerli ve göçmen kuşların yuvalanma, kuluçkalama alanıdır. 108 çeşit kuş türü yaşam kaynağıdır. Kuşlardan bazıları; Saksağan, Kara Leylek, Ak Leylek, Angut, Alaca balıkçıl, Gri Balıkçıl, Ak Kuyruksallayan, Büyük Beyaz Balıkçıl, Sutavuğu, Sakarmeke, Elmabaş, Kamışçın, Batağan, Saz Bülbülü, Karatavuk, Ördek türleri, Kaz türleri, Çulluk, Serçe, Sığırcık, Kızıl gerdan, Söğüt Serçesi, Kara Kızılkuyruk, Kız kuşu, Çıkrıkçın, Çıvgın, Çayır İncir kuşu gibi türlerdir.

Kurutma çalışmaları

1870'te Sivas vilayeti adına gölün kötü koku ve hastalık yaydığı, kurutulması gerektiği ile ilgili müracaatı yapılmıştır. Pazar ilçesinden gelen suyun göle akıtılması, yükselen gölün Yeşilırmak'a bağlanması teklif edilmiştir. Yapılacak işlemin pahalıya mal olması, elde edilecek tarım arazilerinin masrafı karşılamayacağı gerekçesiyle sürüncemede kalmıştır. İkinci teklif, Karakaya taşlığının kırılıp gölün Amasya sınırından ırmağa aktarılmasıdır. Kazova'nın en alçak yerindeki göl için bu teklifte mümkün olamamıştır. Göl çevresine ağaç dikilmesi bir başka tekliftir⁵.

1966 yılında Almus Barajı'nın hizmete girmesiyle artık taşkın yapmayan Yeşilırmak suları göle ulaşmamıştır. 1980 yılında gölün taşkın alanını küçültmek için doğu tarafına set yapılmıştır. Yeşilırmak'a doğru bir tahliye kanalı açılmıştır. Göl tamamen kurutulmamış, kuruyan alanlar köylülerce tarlaya çevrilmiştir⁶.

Koruma

Göl ve çevresinde 274 hektarı göl, toplamda 1170 ha Yaban Hayatı Geliştirme Sahası ilan edilmiştir. Alanda iki kuş gözetleme kulesi ve bir konuk evi bulunur. Sucul alanda zaman içinde değişmekle birlikte 108 kuş türü yaşamaktadır⁷.

Kaz Gölü'nün 180 hektarlık taşkın sahası vardır. Göçmen kuşların konaklama yeridir. Göl çevresinde sanayi kuruluşu olamadığından kirlilik yoktur.

Kaynakça

Orijinal kaynak: kaz gölü. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. ↩
2. ↩
3. ↩
4. ↩
5. ↩
6. ↩
7. ↩

Kategoriler